XVII EUROPEJSKA WYPRAWA MOSTOWA SYCYLIA 2011

XVII WYPRAWA MOSTOWA "SYCYLIA 2011" 

W dniach 7-16.07.2011 r. odbyła się XVII Wyprawa Mostowa "Sycylia 2011". Tradycyjnie została ona zorganizowana przez Katedrę Budowy Mostów i Tuneli Politechniki Krakowskiej, która miała pieczę merytoryczną - personalnie przez profesora Kazimierza Flagę oraz Biuro Turystyczne "Anitour" z Czechowic-Dziedzic, odpowiedzialne za logistykę Wyprawy - personalnie przez mgr Franciszka Brodzkiego. W Wyprawie wzięły udział 43 osoby, reprezentujące różne ośrodki (Kraków - 21, Katowice, Łódź, Wrocław - po 4, Bielsko-Biała, Gliwice, Częstochowa, Kościelisko - po 2, Zakopane, Oslo - po 1) oraz zróżnicowane zawody (pracownicy nauki - 10, inżynierowie projektanci mostów - 6, inżynierowie wykonawcy mostów - 7, inne zawody inżynierskie - 9, zawody humanistyczne - 5, lekarze - 2, studenci, uczniowie szkół średnich i podstawowych - 4).
Wyprawa w zasadzie była autokarowa, tylko powrót z Trapani na Sycylii do Krakowa odbył się samolotem linii Ryanair. Trasa Wyprawy liczyła około 4300 km i przebiegała przez następujące miejscowości: Kraków - Cieszyn - Brno - Znojmo - Wiedeń - Graz - Klagenfurt - Villach - Tarvisio - Kobarid - Cividale del Friuli - Udine - Wenecja - Bolonia - Florencja - Orvieto - Rzym - Fiuggi – Rzym – Fiuggi - Monte Cassino - Reggio di Calabria - Messina - Santo Stefano di Camastra - Cefalù – Enna - Catania - Acicastello - Etna - Taormina - Acicastello - Syracuse – Modica - Caltagirone - Piazza Armerina - Villa Romana di Casale - Agrigento - Selinunt - Marsala - Segesta – Monreale - Palermo - Marsala – Erice - Trapani - Kraków.
Głównym celem Wyprawy było zwiedzanie mostów Rzymu, południowych Włoch oraz Sycylii. W sumie zwiedzono 25 mostów, z których można wyróżnić słynne mosty starożytne (Ponte Fabricio - 62 r. p.n.e., Ponte Cestio - 46 r. p.n.e., Ponte Sant’ Angelo - 134 r. n.e.), mosty średniowieczne (Ponte del Diavolo w Cividale del Friuli – 1442 r., Ponte del Ammiraglio w Palermo - 1130 ÷ 1140 r.), a w szczególności bardzo wysokie wiadukty autostradowe, stalowe lub betonowe, należące do najwyższych w Europie, a nawet i w świecie.
Wymienić tu należy w kolejności:
- Viadotto Platano w Romagnano al Monte (Kampania), 220 m wysokości, 291 m rozpiętość głównego przęsła, stalowa konstrukcja ramowa, 1978 r.,
- Viadotto Italia w Laino Borgo (Kalabria), 259 m wysokości, 175 m rozpiętość głównego przęsła, stalowa belka ciągła, trójprzęsłowa, 1974 r.,
- Viadotto Rago w Morano Calabro (Kalabria), 147 m wysokości, 122 m rozpiętość głównego przęsła, stalowa belka gerberowska, trójprzęsłowa, 1974 r.,
- Viadotto Favazzina w Favazzina (Kalabria), 147 m wysokości, 197 m rozpiętości głównych przęseł, 11- przęsłowa konstrukcja ramowa z betonu sprężonego, 2012 r. (w budowie).
- Viadotto Sfalassa w Bagnara Calabro (Kalabria), 254 m wysokości, 360 m rozpiętość głównego przęsła, stalowa konstrukcja ramowa, 1974 r. (przebudowa - 2010 r.),
- Viadotto Malpertugio w Sant' Ambrogio (Sycylia), 122 m wysokości, 110 m rozpiętości głównych przęseł, betonowa sprężona konstrukcja 7-mio przęsłowa w formie skrzynkowej belki ciągłej, 1996 r.,
- Viadotto Irminio w Modica (Sycylia), 159 m wysokości, 174 m rozpiętość głównego przęsła, stalowa belka ciągła trójprzęsłowa na specjalnych, ażurowych filarach stanowiących prowadnice dla podnoszonego dźwigara głównego (znak firmowy Ricardo Morandiego), 1964 r.
- Viadotto Guerrieri w Modica (Sycylia), 120 m wysokości, 37 m rozpiętości przęseł, 11- przęsłowa betonowa rama ciągła z przegubami w przęsłach; między przegubami sprężone elementy prefabrykowane z betonu, 1968 r.
W centralnej części Sycylii szczególną naszą uwagę zwróciły autostrady poprowadzone na wielokilometrowych estakadach, z ustrojem nośnym złożonym z jednoprzęsłowych betonowych, sprężonych belek prefabrykowanych. Podpory najczęściej jednosłupowe (słupopale) z oczepami. Rozwiązania takie w zróżnicowanym wysokościowo, pagórkowatym terenie wydają się być optymalne, nie wymagają nasypów, przepustów, wykopów, przejść dla zwierząt czy też siatek ochronnych, zajmują relatywnie mało terenu. Nie ma też nieciągłości w przemieszczaniu się ludzi i zwierząt w poprzek autostrady, a uprawy rolne dochodzą wręcz do krawędzi jezdni.
Szczególną uwagę poświęcono sprawie budowy mostu wiszącego przez Cieśninę Messyńską między Reggio di Calabria w Kalabrii i Messiną na Sycylii. Most ten, którego projekt Williama Browna jest gotowy od 2005 r. ma być mostem wiszącym o rozpiętości głównego przęsła 3300 m, długości 5070 m, szerokości 60,4 m, ze skrajnią żeglugową 70,0 m. Wysokość pylonów ma sięgać 382,60 m, średnica kabli nośnych 4 x 1,24 m. Most ma mieścić 6 pasów ruchu samochodowego, 2 pasy serwisowe oraz 2 tory kolejowe. Przewidywany pierwotnie okres budowy 2006-2012 r., koszt budowy 3,8 mld euro. Na skutek perturbacji politycznych we Włoszech (wstrzymanie wszelkich prac za rządów Romana Prodiego (2006- 2008)) dalsze prace rozpoczęto za rządów Silvio Berlusconiego (III.2009), który powrócił do realizacji projektu mostu. Most ma już kosztować 6,1 mld euro i ma być ukończony w 2016 r. Niestety do dziś nie uruchomiono jeszcze placów budowy mostu, gdyż podnoszone są liczne kontrowersje dotyczące celowości jego budowy.
Poza programem technicznym zrealizowano obszerny program turystyczny. Objął on między innymi:
- Cividale del Friuli - stolica Longobardów w VI-VIII w. n.e. (most Ponte del Diavolo),
- Rzym starożytny (Colosseum, Łuk Konstantyna, Via Fori Imperiali, Łuk Tytusa, Forum Juliusa Cezara, Forum Trajana, Forum Romanum, Łuk Septymiusza Sewera, Ołtarz Ojczyzny - Vittoriana, Plac Wenecki, Kapitol, Via Sacra, Teatr Marcellusa, Mosty: Fabricio, Cestio, Vittoro Emmanuelle, Sant' Angelo, Zamek św. Anioła - Mauzoleum Hadriana), Watykan (Plac i Bazylika św. Piotra), Rzym barokowy (Piazza Navona, Panteon, Fontanna di Trevi, Schody Hiszpańskie),
- Monte Cassino - Klasztor i Cmentarz Żołnierzy Polskich,
- Santo Stefano di Camastra - jedno z sycylijskich centrów ceramiki,
- Cefalù - wspaniała katedra normańska z 1131-1240 r., krużganki,
- Etna - najwyższy (czynny) wulkan w Europie 3340 m npm,
- Taormina - teatr grecki z III w. p.n.e. , kurort o średniowiecznej i barokowej zabudowie,
- Syrakuzy - wykopaliska archeologiczne (teatr grecki (VI w. p.n.e.), rzymski amfiteatr (III w. p.n.e.), kamieniołomy Latomia del Paradiso, grota Orecchio di Dionisio, ołtarz ofiarny Ara di Ierone II (241-217 r. p.n.e.). wyspa Ortigia (2 mosty, Źródło Aretusy, Piazza Archimede, Piazza deI Duomo, Katedra, kościół Santa Lucia, ruiny Świątyni Tempio di Apollo (565 r. p.n.e.)),
- Caltagirone - miejsce produkcji sycylijskiej ceramiki (słynne schody prowadzące do kościoła Santa Maria del Monte na szczycie wzgórza, których każdą pionową płaszczyznę pokrywa inny wzór ceramiczny, Piazza Umberto I),
- Piazza Armerina - słynne mozaiki rzymskie (3500 m2) w Villa Romana del Casale, w dobrze zachowanej rezydencji arystokraty rzymskiego, prawdopodobnie cesarza Maksymiana (286-305 n.e.),
- Agrigento - dolina starożytnych świątyń Valle dei Templi (V-VI w. p.n.e.), wpisanych na światową listę zabytków UNESCO (Świątynia Junony, Zgody, Herkulesa, Zeusa Olimpijskiego, Kastora i Polluksa, Via Sacra, Villa Aurea, Ołtarz Ofiarny, Sanktuarium Bóstw Chtonicznych, Ogrody Kolymberta),
- Selinunt - ruiny 8-miu greckich świątyń (V-VI w. p.n.e.) oznaczonych literami A-G
(Świątynie E, F, G, C, Akropol),
- Segesta - najlepiej zachowana w pełni świątynia dorycka z V w. p.n.e.,
- Monreale - wspaniała katedra normańska (1153-1189 n.e.) (zabytkowe drzwi wejściowe z brązu, złote mozaiki - 2200 kg złota, 5950 m², krużganki z rzeźbionymi inkrustowanymi kolumienkami),
- Palermo - Porta Nuova, Palazzo dei Normanii, Torre Pisana, kościół San Giovanni degli Eremiti, kościół San Cataldo, dzwonnica kościoła La Martorana, Piazza Pretoria z XVI - wieczną fontanną, Palazzo della Aquile, Piazza Quatro Canti, Corso Vittorio Emanuele, Katedra (srebrny sarkofag św. Rozalii, porfirowe sarkofagi władców normańskich), nabrzeże, most normański,
- Erice - średniowieczna osada z przepięknym widokiem na wybrzeże (781 m n.p.m.).
Wyprawa była męcząca z uwagi na długie przejazdy, wysoką temperaturę (38°C) oraz bogaty program techniczny i turystyczny. Wszyscy uczestnicy znieśli dzielnie trudy Wyprawy, za co należą im się serdeczne gratulacje i podziękowania.

Opracował Prof. dr hab. inż. Kazimierz FLAGA